به گزارش چتر سبز آفرینٰ؛ یکی از مهم ترین مسائلی که یک طراح فضای سبز با آن درگیر است آشنایی با ضوابط و قوانین و استانداردها در طراحی فضای است. عدم توجه به این ضرورت می توان بهترین طرح ها را ناکارآمد کند و بهترین ایده ها را رد نماید بنابراین همان قدر که در طراحی ماهر و مسلط می شوید باید بتوانید این اصول را در جای جای طرحتان بگنجانید.

سرانه  فضای سبز

براساس مطالعات و بررسی های وزارت مسکن و شهرسازی، سرانه متعارف و قابل قبول فضای سبز شهری در شهرهای ایران بین ۷ تا ۱۲ متر مربع است که در مقایسه با شاخص از سوی سازمان محیط زیست سازمان ملل متحد (۲۰ تا ۲۰ متر برای هر نفر) رقم کمتری است. با این وجود در شهر های مختلف کشور نیز این رقم ، با توجه به ویژگی های متفاوت جغرافیایی و اقلیمی آنها، با اختلافاتی همراه است که میزان آنرا در طرح های مصوب هر یک از شهرها تعیین می نمایند.  (صالحی و همکاران، ۱۳۹۱: ۲۲-۲۳)

سلسله مراتب پارک های شهری:

پلرم علی شعری براساس مقیاس های مشخص به ۴ گروه تقسیم می شوند.

۱- پارک های شهری در مقیاس همسایگی: وسعت کمتر از ۵۰۰۰ متر- مساحت حوزه ۳۱۴۰۰ ، متوسط جمعیت حوزه ۲۴۰۰ نفر

۲- پارک های شهر در مقیاس محله: وسعت از ۵۰۰۰ متر تا ۵۰۰۰۰- مساحت حوزه ۳۱۴۰۰ ، متوسط جمعیت حوزه ۲۴۰۰ نفر

۳- پارک های شهری در مقیاس ناحیه: وسعت کمتر از ۵۰۰۰۰ متر تا ۱۰۰۰۰۰- مساحت حوزه ۱۲ کیلومتر مربع ، متوسط جمعیت حوزه ۹۶۰۰ نفر

۴- پارک های شهری در مقیاس منطقه: وسعت کمتر از ۱۰۰۰۰۰ متر تا ۲۰۰۰۰۰- مساحت حوزه (بیش از) ۳۰ کیلومتر ، متوسط جمعیت حوزه ۴۰۰۰۰۰ نفر (نشریه ضوابط طراحی فضای سبز، ۱۳۹۰)

ضوابط مسیرهای عبور و مرور:

– مساحت معابر پارک به عنوان بخشی از مجموع سطوح تاسیسات، نباید از ۳۰% سطح کل زمین پیش بینی شده برای پارک بیشتر باشد (نشریه ضوابط طراحی فضای سبز، ۱۳۸۰ )

– عرض معابر: معابر فرعی (حداقل ۱٫۲ تا ۲ متر) معابر نیمه اصلی (۲ تا ۴ متر) معابر اصلی ۴ متر به بالا در نظر گرفته شود.(Unit design standard handbook , 2002 )

– رعایت فاصله ای برابر ۹۰ سانتی متر بیش از عرض مفید معابر، در محل استقرار آب خوری الزامی است.(صالحی و همکاران، ۱۳۹۱: ۴۴-۴۵)

ضوابط طراحی پله:

از آنجایی که قدم زدن در گذرهای پارک، اصولا با گام های بلند و آرام صورت می گیرد. فرمول زیر استفاده می شود:

۲T+R=95

R ارتفاع پله

T اندازه کف پله (Multi Unit design standard handbook , 2002 )

– ارتفاع پله ۱۲ تا ۱۵ سانتی متر باید باشد و هیچ وقت نباید از ۲۰ سانتی متر بیشتر باشد

– اندازه کف پله حداقل ۳۰ سانتی متر باشد.

اندازه طول پله می بایست حداقل ۱۲۰ سانتی متر باشد.(صالحی و همکاران، ۱۳۹۱: ۴۷)

ضوابط طراحی رمپ:

– عرض رمپ برای معلولین حداقل ۹۰ سانتی متر می باشد

– حداکثر شیب مجاز ۸%

– حداکثر طول رمپ ۹ متر

– حداقل عرض پاگرد رمپ ۱۲۰ سانتی متر

– شیارهای سطح رمپ با زاویه ۳۰ درجه و فاصله بین شیارها می بایست ۰٫۵ سانتی متر باشد.(Park Center Design Standard& Guidelines,2002) (مظفری ترشیزی، ۱۳۸۶ )

ضوابط فنس ها:

– فنس ها از چوب ، فلز، پلاستیک یا ترکیبی از هر یک از مصالح با پایه بنایی ساخته می شوند و ارتفاعی بین ۹۰۰ تا ۲۴۰۰ میلی متر دارند.

– عمق پی فنس ها ، بسته به بار باد و عمق یخبندان ،بین ۶۰۰ تا ۹۰۰ میلی متر است. (دابلیو هریس و تی داینز ، ۲۰۱۴: بخش ۹۱۸ )

ضوابط دیوارها:

– ارتفاع دیوارهای مانع آزاد (متکی به خود) بین ۹۰۰ تا ۲۴۰۰ میلی متر است، این دیوارها معمولاً از مصالح بنایی، سنگ یا بتن ساخته می شوند.

– در سرپوش دیوار، از سنگ های تمام پهنا بر چیدن سنگ های کوچک در کنار هم ترجیح دارد و معمولاً حداقل ضحامت سنگ سرپوش (قرنیز) ۵۰-۱۰۰ میلی متر است.

– پهنای لازم برای بالای خاک دیوارهای حائل سنگی معمولاً ۶۰۰ میلی متر است.

– در دیوار های ثقلی ملاطی یا بتنی، پی باید پایین تر از خط یخبندان باشد.

– طبق اقلب مقررات، در اقلیم گرم، بالای پی باید با حداقل ۳۰۰ میلی متر خاک پوشیده شود.(دابلیو هریس و تی داینز ، ۲۰۱۴: بخش ۹۱۹-۹۲۰ )

ضوابط صندلی دیواری:

– ارتفاع صندلی دیواری (بنایی یا تکیه داده شده به دیوار) در محدوده ۴۰۰ – ۶۰۰ میلی متر در نظر گرفته می شود.

– مصالح این نوع صندلی ها نباید باعث ساییدگی یا پاره شده لباس شود.

– پهنای بالای دیوار(دیوار پشتی صندلی یا تکیه گاه صندلی) می تواند در محدوده ۴۰۰-۶۰۰ میلی متر باشد. پهنای ۶۰۰ میلی متر امکان استفاده از صندلی را برای گروه بزرگتری را کاربران را فراهم می سازد.(دابلیو هریس و تی داینز ، ۲۰۱۴: بخش ۹۲۱ )